اندیشه ماکیاولی و تاریخ بیهقی
Authors
abstract
کتاب ارزشمند تاریخ بیهقی به این دلیل که بر نکات و اشارات فرهنگی و اجتماعی پراکنده در خلال روایاتش اشتمال دارد، از نظر مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی اهمیت بسیار دارد. زیرا این نکات، بازتاب دهندۀ جزئیّات زندگی اجتماعی در ایران قرن پنجم هجری است. یکی از وجوه ارزشمند تاریخ بیهقی، تبیین و توصیف شیوۀ مدیریت و مملکت داری سلاطین غزنوی، خصوصاً سلطان مسعود، با نگرشی تحلیلی و نقّادانه است. این ویژگی از نظر مطالعات میان رشته ای، در میان آثار تاریخی قرن پنجم و ششم هجری به کتاب تاریخ بیهقی ارزشی خاص بخشیده است. با توجّه به اینکه در جهان امروز، شالودۀ اندیشه های مدیریت سیاسی کشورهای غربی و اغلب ملل دیگر، تا حدّ زیادی از عقاید و تفکّرات نیکلوماکیاولی، سیاستمدار و نویسندۀ مشهور ایتالیایی (وفات 1527م.) تأثیر پذیرفته است و نظریات او از رنسانس به بعد، اهمیت بسیار یافته است، نویسندۀ این مقاله با شیوۀ توصیفی – تحلیلی و با استناد به مندرجات کتاب تاریخ بیهقی و آثار مهمّ نیکلوماکیاولی ، برآن است تا رفتارهای مدیریتی و روش های مملکت داری مسعود غزنوی را با عقاید و نظریات ماکیاولی مقایسه نماید. بر اساس نتایج این جستار، روش های مسعود در بیش از نیمی از موارد با توصیه های ماکیاولی منطبق است.
similar resources
تبیین نکتههایی از تاریخ بیهقی (متنشناسی تاریخ بیهقی)
بسیاری از متون ارزشمند زبان فارسی که حتی به عنوان متن درسی، از سالهای دور مورد توجه بوده است، هنوز نیز نکتههایی مبهم دارند، که رفع ابهام از آنها، هم ضروری و هم ارزشمند است. وجود این ابهامها، دلیل بر این نیست که همة کسانی که این متون را خوانده و تدریس کردهاند، بدانها پی نبردهاند، بلکه به احتمال زیاد از نوشتن و یادآوری آنها پرهیز کردهاند. ضمن اینکه فهم کامل متون نظم و نثر به صورت فردی بسیار ...
full textتبیین نکتههایی از تاریخ بیهقی (متنشناسی تاریخ بیهقی)
بسیاری از متون ارزشمند زبان فارسی که حتی به عنوان متن درسی، از سالهای دور مورد توجه بوده است، هنوز نیز نکتههایی مبهم دارند، که رفع ابهام از آنها، هم ضروری و هم ارزشمند است. وجود این ابهامها، دلیل بر این نیست که همة کسانی که این متون را خوانده و تدریس کردهاند، بدانها پی نبردهاند، بلکه به احتمال زیاد از نوشتن و یادآوری آنها پرهیز کردهاند. ضمن اینکه فهم کامل متون نظم و نثر به صورت فردی بسیار ...
full textبررسی لحن در تاریخ بیهقی
تاریخ بیهقی ازجمله متون برجستۀ نثر کلاسیک فارسی است که با وجود آنکه نام تاریخ بر خود دارد، بهدلیل رویکرد ادبی و هنری نویسنده به تاریخ، به حوزۀ ادبیات راه یافته است. سرشت اثر، زبان و رهیافت زیباییشناسانۀ آن، لحنی خاص بر این اثر حاکم کرده است. لحن در هر اثر ادبی، برایند عناصر متعددی همچون فضای روایی، فضای زبانی و فضای گفتمانی است. در تاریخ بیهقی نیز لحن متأثر از عناصر مختلف روایت ادبی مانند ص...
full textبررسی تطبیقی اصول روایت در تاریخ بیهقی و تاریخ بلعمی
تاریخ بلعمی (از تاریخهای عمومی عالم) و تاریخ بیهقی (از تاریخهای خصوصی دورة غزنویان) از شاهکارهای تاریخی و ادبی ایرانزمین به شمار میروند. به رغم پژوهشهای فراوانی که دربارۀ آنها انجام شده، از دید تطبیقی و از ابعاد مختلف تاریخی و ادبی، نظیر سبک و اسلوب تاریخپردازی، اصول روایت، و زبان، تا کنون کمتر بدانها توجه شده است. این دو اثر، که از برجستهترین نمایندگان دورة نخستین تاریخن...
full textبررسی تطبیقی کارکردهای شعر در تاریخ بیهقی و تاریخ فخری
شعر و تاریخ دو حوزۀ جدا از هم هستند و درک سازگاری این دو در یک اثر مشکل است؛ خاستگاه اولی خیال است و خاستگاه دومی عالم واقع. اما شعر به عنوان یکی از ابزارهای سودمند و سازنده، حضور گستردهای در متون تاریخی دارد و نقش و کارکردهای فراوانی نظیر ادبی، تاریخی، استنادی و تفسیری ایفا میکند و تاریخنگاران برای بیان مقاصد خود از آن بهره می-گیرند. پژوهش پیشرو در صدد بررسی تطبیقی و تبیین کارکردهای مختلف ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
تاریخ ادبیاتجلد ۱۳۸۹، شماره ۸، صفحات ۰-۰
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023